Kira Fiyatlarında Düşüş Devam Ediyor

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'nin (BETAM) yayınladığı son rapora göre Türkiye genelinde reel kira fiyatları, geçen yılın aynı dönemine göre %2,1 oranında bir düşüş göstermiştir. Bu durum, kiralık konut piyasasında yaşanan dalgalanmaların devam ettiğini ve ekonomik belirsizlikler ile artan enflasyonun kira fiyatları üzerinde önemli bir etkisi olduğunu göstermektedir. Ancak, bu genel düşüşe rağmen, bazı büyük şehirlerde kiraların yükselmeye devam ettiği gözlemlenmektedir.

Rapordaki Veriler ve Analiz

BETAM, "Reel kiralarda düşüş devam ediyor" başlıklı raporunda, Ekim'den Kasım'a cari kira fiyatlarındaki artışın, aylık enflasyondan düşük olması sayesinde, ülke genelinde enflasyondan arındırılmış (reel) kira fiyatlarının belirgin bir düşüş yaşadığını bildirmiştir. Ancak, bu durum Ankara ve İzmir gibi bazı şehirlerde de aynı şekilde gözlemlenirken, İstanbul’da kira fiyatlarının yüsek olduğu ortaya çıkmıştır.

Rapora göre, reel kira fiyatları, Türkiye genelinde bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında %2,1 azalırken, İzmir’de bu oran %4 olarak kaydedilmiştir. Öte yandan, İstanbul’da %3,4 ve Ankara’da ise %3,7 oranında bir artış yaşanmıştır. Bu çelişkili veri, farklı şehirlerdeki konut talebi ve ekonomik dinamiklerin birbirinden ne denli farklı olabileceğini göstermektedir.

Yıllık Kira Artış Oranları

Kira fiyatlarıyla ilgili bir diğer önemli gelişme ise yıllık artış oranlarının hala yüksek seviyelerde seyretmesidir. Kasım 2023 itibarıyla, yıllık kira artış oranı ülke genelinde %28,3, İstanbul’da %35,6, Ankara’da %35,9 ve İzmir’de %25,8 olarak kaydedilmiştir. Bu yüksek oranlar, kiralık konut piyasasındaki talebin hala güçlü olduğunu ama aynı zamanda alıcıların da ciddi ekonomik baskılar altında olduğunu göstermektedir.

Ortalama Kira Fiyatları

Ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatı ülke genelinde 240,5 TL, İstanbul’da 339 TL, Ankara’da 240,9 TL ve İzmir’de 277,8 TL olarak tespit edilmiştir. Bu rakamlar, konut piyasasında yaşanan dinamikleri ve bu dinamiklerin şehir bazında nasıl farklılık gösterdiğini net bir şekilde ortaya koymaktadır.

Kiralık Konut Talep Göstergeleri

Raporda ayrıca kiralık konut talep gösterge verilerine de yer verilmiştir. Ekim ayına kıyasla kiralık konut talep göstergesi %10,8 oranında bir düşüş göstermiş olup, geçen yılın Kasım ayına kıyasla %7,9 daha yüksek bir düzeyde izlenmiştir. Bu durum, kiralık konut taleplerinin mevsimsel etkilere bağlı olarak değiştiğini, ancak uzun vadede konut ihtiyacının hala yüksek olduğunu göstermektedir.

Kiralık İlanların Süresi

Kiralık konut piyasasında bir başka önemli gösterge ise ilanların ne kadar süre yayında kaldığıdır. BETAM raporuna göre, kapatılan ilan yaşı geçen aya kıyasla ülke genelinde ve üç büyükşehirde uzamış durumdadır. Bu, kiralık konut arayışlarının sürdüğünü ve kiralık konut bulma sürecinin uzadığını göstermektedir.

Gelecek Öngörüleri

Ekonomik belirsizlikler ve yüksek enflasyon karşısında kira fiyatlarının düşüşü, kısa vadede yaşanan bir gelişme olarak değerlendirilmektedir. Ancak uzun vadede, özellikle büyük şehirlerde konut talebinin devam etmesi, kiraların yeniden yükselmesine neden olabilir. Ayrıca, bu durum, kiralık konut bezgini içinde olan dar gelirli aileleri daha da zor duruma sokabilir. Kiralık konut arzının artırılması ve fiyat istikrarının sağlanması, hükümetin ve ilgili kurumların gündeminde olması gereken öncelikli konular arasında yer almaktadır.

Gelecekte, kiralık konut piyasanın dengelenmesi için atılacak adımlar, hem ekonomik istikrarı korumak hem de toplumsal huzuru sağlamak açısından kritik öneme sahiptir. Önümüzdeki dönemde, konut politikaları ve piyasa dinamikleri üzerinde daha kapsamlı çalışmalar yapılması gerekmektedir.