Küresel ham çelik üretiminin Kasım ayında yaşadığı büyük düşüş, dünya genelindeki sanayi dinamiklerini etkilerken Türkiye’nin çelik üretiminde gözlemlenen artış dikkat çekici bir karşıtlık yaratıyor. Dünya Çelik Birliği (Worldsteel) tarafından açıklanan verilere göre, Kasım'da küresel ham çelik üretimi, 2024’ün aynı ayına göre yüzde 4,6 azalarak 140,1 milyon tona geriledi. Bu durum, sanayi sektörünü dolaylı yoldan etkileyen enerji maliyetleri, tedarik zincirindeki aksaklıklar ve pandemi sonrası oluşan ekonomik belirsizliklerin sonucudur. Asıl dikkat çeken durum ise, bu olumsuz gidişata rağmen Türkiye'nin ham çelik üretimini artırabilmesidir. Ancak bu artışın arkasında hangi dinamikler yatıyor? Türkiye, bu sancılı süreçte nasıl etkili bir büyüme kaydediyor?

Küresel Çelik Üretimindeki Düşüşün Nedenleri

Küresel çelik üretiminde yaşanan düşüşün nedenleri oldukça karmaşık. Başlıca sebepler arasında artan enerji maliyetleri ve tedarik zincirindeki aksaklıklar ön planda. Özellikle Çin, dünya çelik piyasasının belkemiği olan bir ülke olarak, Kasım ayında ham çelik üretimini yüzde 10,9 oranında azaltarak 69,9 milyon tona düşürdü. Bu azalma, çevresel yasaklar ve fabrikaların kapatılması gibi faktörlerden kaynaklanıyor. Çin'in çelik üretimindeki bu düşüş, global çelik fiyatlarında dalgalanmalara yol açarken, aynı zamanda uluslararası pazar dinamiklerinin yeniden şekillenmesine neden oluyor. Japonya'da da bir azalma kaydedildi; üretim yüzde 1,6 düşerek 6,8 milyon tona inerken, Almanya'nın üretimi yüzde 2,6'lık bir düşüşle 2,8 milyon tona geriledi. Güney Kore’den benzer bir düşüş haberi gelirken, bu ülkede üretim yüzde 4,8 azalarak 5 milyon tona düştü. Ancak ABD, çelik üretimindeki olumlu bir raporla dikkat çekti; burada üretim yüzde 8,5 artarak 6,8 milyon tona ulaştı.

Türkiye'nin Çelik Üretimindeki Yükseliş

Bütün bu olumsuz küresel koşullara rağmen Türkiye, Kasım ayında ham çelik üretimini, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10 artışla 3,3 milyon tona çıkarmayı başardı. Bu durum, Türkiye çelik sektörünün yerli talebe yönelik üretim çabalarının ve stratejik planlamalarının bir sonucudur. Özellikle inşaat ve otomotiv sektörlerinden gelen güçlü talep, Türkiye’nin çelik üretimini artıran başlıca faktörlerden birisi oldu. Hükümetin büyük altyapı projeleri ve konut yatırımları, çelik talebini yükselten en önemli etkenler arasında yer alıyor. Özellikle inşaat sektörü, büyük projelerle desteklenirken, bu projelerin oluşturduğu talep, çeliğin pazardaki yerini sağlamlaştırıyor.

Yerli İhtiyaçlar ve İhracat

• İnşaat Sektörü: Türkiye’de inşaat sektörü, devletin büyük altyapı projeleri ile destekleniyor. Bu durum, çelik talebinin artışında belirleyici bir rol oynuyor. Örneğin, konut projeleri ve şehir içi altyapı yatırımları, çeliğe olan talebi ciddi oranda artırdı.
• İhracat Potansiyeli: Yerli üretim artışı, Türkiye’nin dış ticaret dengesine olumlu bir katkı sağlıyor. Türk çelik sektörü, Avrupa pazarında rekabetçi olma yolunda önemli adımlar atıyor. Bu durum, yerli üretimin artmasını destekliyor ve uluslararası pazarda Türkiye’nin konumunu güçlendiriyor.

Uzman Görüşleri ve Değerlendirmeler

Uzmanlar, Türkiye’nin bu dönemdeki başarı hikayesini, uzun vadeli stratejik planlamalar ve sektörel vizyon ile ilişkilendiriyor. Örneğin, bir çelik sektör uzmanı, “Türkiye, alt yapısını güçlendirerek ve ihracatına odaklanarak, bu küresel düşüşten fırsatlar yaratabilir. Çelik sektörü, yatırımların artmasıyla birlikte daha da güçlenebilir.” şeklinde değerlendirmede bulundu. Bu yorumlar, Türkiye’nin çelik üretimini artırırken, aynı zamanda ulusal ve uluslararası arenada nasıl bir güç haline geleceğini göstermektedir.

Gelecek Öngörüleri

Çelik sanayinin geleceği, hem global hem de yerel dinamiklere bağlı olarak şekillenecek. Küresel üretimdeki bu düşüş, Türkiye için büyük bir fırsat kapısı açabilir. Ancak bunun sürdürülebilir bir büyüme için inovasyona ve çevresel sürdürülebilirliğe odaklanılması kritik bir önem taşıyor. Önümüzdeki yıllarda, çelik üretiminde teknolojik yatırımların artması bekleniyor. Buna ek olarak, yeşil çelik üretimi gibi yeni kavramların sektöre entegre edilmesi de kaçınılmaz hale geliyor. Örneğin, Türkiye’nin yeşil çelik üretiminde öncü olarak, hem çevre dostu uygulamalara geçiş yapması hem de mevcut enerji maliyetlerini düşürmesi öngörülüyor.

Sonuç

Küresel çelik üretimindeki düşüşe karşın, Türkiye’nin çelik sektöründeki yükselişi göz ardı edilemez. Ancak bu süreç, yalnızca mevcut avantajları korumakla kalmayıp, aynı zamanda yenilikçi stratejilerle desteklenmelidir. Türkiye, bu dönemi fırsata çevirerek, gelecekteki küresel pazarda daha güçlü bir yer edinme yolunda ilerleyebilir. Özellikle 2026 itibarıyla Çin'in çelik ihracatını düzenlemek amacıyla lisans sistemi uygulamaya geçirecek olması, Türkiye'nin ihracat stratejilerini yeniden gözden geçirmesine neden olabilir. Bu bağlamda, Türk çelik sektörü için yeni fırsatlar doğacak. Sonuç olarak, Türkiye, küresel çelik üretimi arenasında kendine sağlam bir yer edinmek için atılan bu adımlarla, sürdürülebilir büyüme yolunda önemli ilerlemeler kaydedebilir.