Dünya Türk Dili Ailesi Günü: Birleştirici Türkçenin Çağrısı

15 Aralık, Dünya Türk Dili Ailesi Günü olarak Türk Dünyası’nın ortak kültürel mirasını ve dil birliğini kutlamak için önemli bir tarih olarak belirlenmiştir. Özellikle UNESCO'nun 43. Genel Konferansı kapsamında alınan karar, Türk dilinin korunması, gelecek kuşaklara aktarılması ve uluslararası düzeyde görünürlüğünün güçlendirilmesi açısından kritik bir adım olmuştur. Bu özel gün, Türkçenin binlerce yıllık serüvenini ve birleştirici rolünü gözler önüne seriyor.

UNESCO Kararı: Türk Dili Ailesi Günü İlanı

15 Aralık'ın Dünya Türk Dili Ailesi Günü olarak ilan edilmesi, Özbekistan'ın Semerkand şehrinde gerçekleştirilen UNESCO 43. Genel Konferansı’nda, Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan tarafından sunulmuş ve 26 ülkenin eş sunuculuğunda kabul edilmiştir. Bu karar, Türk dilinin köklü geçmişi ve kültürel önemi açısından önemli bir anı temsil etmektedir. Aynı zamanda Orhun Yazıtları'nın sırrının 1893 yılında Danimarkalı dilbilimci Vilhelm Thomsen tarafından çözüldüğü tarih, UNESCO kararıyla küresel ölçekte tescillenmiş oldu. Bu durum, Türkçenin yalnızca bir iletişim aracı değil, tarihi bir mirasın taşıyıcısı olduğunu da kanıtlar niteliktedir.

Gaspıralı’nın Mirası ve Dil Birliği

Dünya Türk Dili Ailesi Günü, Kırım Tatar aydını İsmail Gaspıralı’nın “Dilde, fikirde, işte birlik” ilkesini de hatırlatmaktadır. Gaspıralı, Rus Çarlığı altında asimilasyon tehlikesiyle karşı karşıya kalan Türk halklarının ortak bir kültürel uyanış içinde olmaları gerektiğini savunmuş ve bunun sadece ortak bir yazı dili ile mümkün olabileceğine inanmıştır. Gaspıralı'nın kurduğu “Tercüman” gazetesinin “Dilde birlik” şiarı, günümüzde Ortak Türk Alfabesi ile atılan adımlara fikri bir zemin oluşturmuştur.

Ortak Türk Alfabesi Çalışmaları

Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) çatısı altında gerçekleştirilen Ortak Türk Alfabesi çalışmaları, Gaspıralı’nın idealini gerçeğe dönüştürmeyi hedeflemektedir. Farklı alfabeleri kullanan Türk devletleri arasında tek bir standart alfabeye geçiş, sadece harf birliği sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda Türk cumhuriyetlerinin akademik, sanatsal ve edebi eserlerin zahmetsizce paylaşılması için zemin oluşturacaktır. Bu süreç, Türk gençliğinin farklı Türk lehçelerini daha kolay öğrenmesine ve ortak kültürel mirasa daha derinlemesine nüfuz etmelerine olanak tanıyacaktır.

Türk Kültüründe Birlik ve Dayanışmanın Önemi

15 Aralık, sadece Türk dilinin geçmişini kutlamakla kalmayıp, aynı zamanda Türk Devletleri arasındaki kültürel entegrasyonu pekiştirmenin de bir dönüm noktasıdır. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Türk Devletleri Teşkilatı’nın kurulması ile birlikte siyasi ve ekonomik entegrasyonun zirveye ulaştığını ifade etmesi, bu birliğin yalnızca kültürel bir platform değil, aynı zamanda bölgesel ve küresel dengeleri etkileyecek stratejik bir güç odağı olduğunu göstermektedir.

Stratejik Hedefler ve Gelecek Perspektifi

Özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türk Devletleri'nin ortak hareket etmesinin, bölgesel barış ve istikrarın teminatı olduğunu belirtmesi, Türk Birliği'nin gelecekteki önemini yinelemektedir. Enerji, ticaret ve ulaşım alanlarındaki iş birliğinin derinleştirilmesi, Türk Dünyası’nın ekonomik refahını artıracaktır. Ayrıca, uluslararası platformlarda adaleti ve hakkaniyeti savunan güçlü bir Türk teşkilatı inşa edilmesi gerektiği vurgulanmaktadır.

Türk Dilleri Ailesinin Zenginliği

Dünya Türk Dili Ailesi Günü, sadece dil birliğini değil, aynı zamanda Türk dilleri ailesinin 200 milyondan fazla konuşanı ile dünyadaki en geniş ve dinamik dil gruplarından biri olduğunu da gözler önüne seriyor. Türkçenin bu zenginliği ve birleştirici rolü, gelecekte daha güçlü, daha entegre ve küresel meselelerde daha etkili bir Türk Birliği’nin kurulmasının anahtarıdır. Örneğin, 9-11 Eylül 2024'te Bakü’de gerçekleştirilecek Türk Dünyası Ortak Alfabe Komisyonu’nun üçüncü toplantısında Türk dillerinin kendine özgü dilsel özellikleri ele alınarak, tek bir alfabe çerçevesinde kapsayıcılığın önemi vurgulanacak ve bu alanda sağlanacak birliğin Türk dünyasına katkıları değerlendirilecektir.

Sonuç: Birlik ve Gelecek Vizyonu

Sonuç olarak, 15 Aralık Dünya Türk Dili Ailesi Günü, Türk milletinin dil ve kültür birliğini simgeliyor. Orhun Abideleri'nden Gaspıralı’nın ilkesine ve Ortak Türk Alfabesi’ne uzanan süreç içerisinde, Türk dilleri arasındaki dayanışma ve iş birliğinin sağlanması, hem geçmişe hem de geleceğe yönelik önemli adımlar olacaktır. Almanya'dan Asya'nın iç bölgelerine, dünyanın dört bir yanına yayılmış Türk halkları, bu zengin mirasını daha güçlü bir şekilde yaşatmayı amaçlıyor. Türk dili ve kültürü, diğer dünya milletleri ile güçlü bir diyalog oluşturarak, gelecekte daha geniş perspektiflere ulaşma hedefi taşımaktadır.